Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) đã thực hiện nhiệm vụ “Xác định các sản phẩm hóa dầu tiềm năng có thể phát triển từ dầu để nâng cao hiệu quả hoạt động của các nhà máy lọc dầu có phần góp vốn của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam” nhằm xác định các sản phẩm hóa dầu tiềm năng có thể phát triển từ dầu tại các nhà máy lọc dầu có phần vốn góp của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Trong đó, VPI xác định các sản phẩm hóa dầu tiềm năng có thể xem xét khả năng sản xuất từ các nhà máy lọc/hóa dầu trong trung hạn (5 – 10 năm); các sản phẩm hóa dầu tiềm năng phục vụ cho ngành sản xuất ô tô, pin và sản phẩm hóa chất khác có xu hướng phát triển và thị trường ở tương lai gần và sản xuất từ sản phẩm/sản phẩm trung gian từ nhà máy lọc dầu khi đáp ứng các điều kiện trong tương lai (10 – 20 năm).
Dựa trên các dữ liệu đầu vào gồm: (i) Thị trường nguyên liệu và sản phẩm; (ii) Dữ liệu về giá nguyên liệu và sản phẩm (dữ liệu quá khứ và dự báo từ đơn vị tư vấn Nexant) và bộ giá phụ trợ, tiện ích từ nhà máy lọc dầu; (iii) Phương án kỹ thuật công nghệ tham khảo thông tin từ nhà bản quyền, IHS Markit PEP Yearbook 2021 và (iv) Kinh nghiệm phát triển hóa dầu từ dầu, nhóm tác giả đã phân tích, đánh giá và đề xuất sản phẩm tiềm năng và phương án sản xuất trong giai đoạn ngắn/trung hạn và trung/dài hạn (khi khả thi về nguồn nguyên liệu).
Đối với Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, có thể xem xét việc gia tăng sản lượng propylene từ việc cải hoán Phân xưởng RFCC hoặc đầu tư cụm phân xưởng cracking olefins (OCU) trong trung hạn. Ở giai đoạn dài hạn, phát triển sản phẩm hóa dầu gồm vật liệu nhựa và cao su đặc biệt thông qua việc đầu tư thêm Phân xưởng steam cracking và Phân xưởng sản xuất hóa dầu từ olefins, kết hợp với aromatics.
Đối với Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn, việc phát triển sản phẩm nhựa PET (chai nhựa) từ nguồn para-xylene để kéo dài chuỗi sản phẩm hóa dầu là hướng cần xem xét triển khai bước tiếp theo để đánh giá chi tiết và áp dụng.
Một số hướng phát triển dài hạn để thích ứng với xu hướng chuyển dịch năng lượng và Net-zero cũng được nhóm tác giả đề xuất, tuy nhiên việc áp dụng các giải pháp công nghệ chưa mang lại hiệu quả kinh tế ở thời điểm hiện tại.
Do đó, VPI cho rằng cần tiếp tục theo dõi, cập nhật sự phát triển công nghệ và chính sách (đặc biệt là giảm chi phí đầu tư, giảm giá thành sản xuất, các chính sách khuyến khích phát triển sử dụng nguyên liệu sạch, năng lượng tái tạo) và thị trường mục tiêu để đánh giá chi tiết và giải pháp cho từng giai đoạn.
Việc phát triển công nghệ mới để phát triển vật liệu nhựa và cao su đặc biệt/chuyên dụng, để áp dụng cho các ngành (ô tô, y tế và dược phẩm) cũng được nhóm tác giả đề xuất và có xem xét việc sử dụng nguồn tái tạo, nguyên liệu sinh học và nhựa tái chế để thích ứng với xu hướng chuyển dịch năng lượng.
