Trong những năm gần đây, các nhà máy điện mặt trời, điện gió được đưa vào phát điện ngày càng nhiều với tốc độ tăng trưởng nhanh, mang lại không ít thách thức cho hệ thống điện.
Đây là các nguồn năng lượng khó dự báo và độ biến thiên cao, vì vậy các tổ máy của Nhà máy Thủy điện Sê San 4 phải thực hiện nhiệm vụ chạy điều tần để góp phần đảm bảo ổn định cho hệ thống điện trước sự biến động của các nguồn điện năng lượng tái tạo.
Với việc thường xuyên phải chạy điều tần và chạy bù đã làm nhà máy gặp rất nhiều khó khăn trong việc đáp ứng vận hành xả nước về hạ du đảm bảo lưu lượng trung bình ngày theo đúng Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Sê San do Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Hiện nay, lưu lượng nước yêu cầu xả về hạ du trong mùa cạn theo quy trình liên hồ là 195 m3/s, tuy nhiên trong các năm hạn hán, có những tháng lưu lượng về hồ thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm gây khó khăn trong việc điều tiết đảm bảo lưu lượng xả về hạ du.
Để nâng cao hiệu quả vận hành, Công ty Phát triển Thủy điện Sê San kiến nghị các cơ quan chức năng rà soát, tính toán điều chỉnh lại dòng chảy tối thiểu trên sông Sê San và không quy định mức nước hồ các tháng mùa cạn cho phù hợp với tình hình thủy văn mùa cạn.
Việc quy định mực nước đón lũ của hồ Sê San 4 là 214,5m để tạo dung tích trống khoảng 26,42 triệu m3 đón lũ, là chưa phù hợp dẫn đến việc hồ Sê San 4 phải xả nước thừa (gây lãng phí nước, không hiệu quả cắt giảm lũ cho hạ du) và không tích được nước cuối mùa lũ.
Ông Nguyễn Minh Khứ - Phó Giám đốc Công ty Phát triển Thủy điện Sê San cho biết: Trước mùa mưa bão năm nay, công ty đã tiến hành kiểm tra đập, công trình thuỷ điện Sê San 4 và không phát hiện biểu hiện bất thường. Đối với hồ chứa thủy điện không có tình trạng vi phạm hành lang bảo vệ nguồn nước.
Tình trạng bồi lắng, sạt lở bờ hồ xảy ra không nhiều nên ít làm thay đổi hình thái bờ hồ và đáy hồ. Các kết quả quan trắc áp lực thấm nền đập, lưu lượng thấm qua nền và đập, ứng suất trong bê tông, nhiệt độ trong bê tông, chuyển vị giữa các khối bê tông... được đảm bảo.
Ngoài ra, Công ty Phát triển Thủy điện Sê San kiến nghị cho phép vận hành hồ Sê San 4 ở mực nước dâng bình thường 215m trong mùa lũ. Đồng thời, căn cứ tình hình khí tượng thủy văn và mực nước tại các hồ chứa lớn trên cùng lưu vực (hồ Ialy, hồ Pleikrông) cho phép công ty phối hợp với các cơ quan tại địa phương chủ động tính toán cắt lũ cho hạ du.
Tại buổi làm việc, ông Phạm Trọng Thực – Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp và đoàn công tác ghi nhận và đánh giá cao Công ty Phát triển Thủy điện Sê San đã chú trọng công tác quản lý an toàn đập, hồ chứa, các kết quả quan trắc cho thấy công trình đủ điều kiện chống lũ và tích nước.
Đoàn công tác cũng chỉ ra một số tồn tại để đơn vị tập trung khắc phục trong thời gian tới, trong đó đề nghị công ty cần phối hợp với các nhà máy thủy điện trên bậc thang Sê San tổ chức diễn tập công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, xây dựng quy chế phối hợp với các nhà máy trên bậc thang để đảm bảo vận hành tối ưu, hiệu quả.
Ngoài ra, công ty cần có thống kê đánh giá thiết bị hiện trạng thiết bị, tăng cường kiểm tra, rà soát thiết bị quan trắc theo dõi đập; phối hợp với các nhà máy để đảm bảo hài hòa cấp nước hạ du phía nước bạn Campuchia.
Về các kiến nghị của Công ty Phát triển Thủy điện Sê San, ông Phạm Trọng Thực cho biết Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp cũng sẽ có ý kiến với các cơ quan chức năng để đảm bảo hiệu quả nguồn nước, đảm bảo lợi ích quốc gia lên trên hết.
Cũng trong chương trình, đoàn đã kiểm tra an toàn đập, hồ chứa Nhà máy Thủy điện Sê San 3A (doanh nghiệp do Tổng công ty Phát điện 3 nắm giữ 30% cổ phần) và Nhà máy Thủy điện Sê San 4A (của doanh nghiệp tư nhân).
