Thủy điện A Vương linh hoạt nhiều giải pháp vừa phát điện, cấp nước vừa phục vụ hạ du trong mùa khô

Song song với thực hiện nhiệm vụ sản xuất điện ổn định, an toàn, liên tục lên hệ thống điện Quốc gia, nhiều năm qua Công ty CP Thuỷ điện A Vương (Thủy điện A Vương), còn đồng thời cung cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất phục vụ đồng bào hạ du 02 tỉnh Quảng Nam và Thành phố Đà Nẵng.

Để thực hiện 2 mục tiêu này, ngay từ đầu năm 2021, lãnh đạo Đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa phát điện và cấp nước.

Lập nhiều kịch bản ứng với các mức tần suất khác nhau

Tín hiệu tích cực là mùa khô năm 2021, mực nước hồ A Vương đầu năm xấp xỉ ngưỡng mực nước dâng bình thường (379,9m/380m). Tuy nhiên để đảm bảo đủ lượng nước cấp cho cả mùa khô kéo dài hơn 07 tháng thì lưu lượng nước về hồ tiệm cận với tần suất tính toán (65%).

Thủy văn mùa khô các năm trước cho thấy diễn biến bất thường, không theo quy luật nên giải pháp đầu tiên của Công ty là lập nhiều kịch bản ứng với các mức tần suất khác nhau của lưu lượng nước về hồ từ đó lên kế hoạch khai thác, đảm bảo lưu lượng xả qua phát điện và mực nước hồ theo quy định trong Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn (theo Quyết định số 1865/QĐ-TTg ngày 23 tháng 12 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ).

Theo cán bộ phụ trách kỹ thuật Thủy điện A Vương, “một trong những số liệu đầu vào để lập kế hoạch là số liệu dự báo thủy văn và phụ tải hệ thống điện nên giải pháp thu thập và phân tích số liệu dự báo được thực hiện xuyên suốt theo tần suất ngày, tuần, 10 ngày và tháng. Giải pháp đảm bảo khả dụng tổ máy cũng được Lãnh đạo Công ty coi trọng. Công tác theo dõi, giám sát liên tục các thông số vận hành để kịp thời phát hiện các khiếm khuyết tiềm ẩn của tổ máy. Công tác bảo dưỡng thiết bị thường xuyên, cũng như công tác sửa chữa lớn tổ máy được lập kế hoạch chi tiết và thực hiện đảm bảo tiến độ, an toàn và chất lượng.

Đại diện Thủy điện A Vương cho biết thêm, để thực hiện trọn vẹn cùng lúc 02 nhiệm vụ này đòi hỏi cần có sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của lãnh đạo Tổng công ty Phát điện 2, Thủy điện A Vương và sự chấp hành của các đơn vị chức năng trong Nhà máy cũng như sự phối hợp nhịp nhàng giữa doanh nghiệp và chính quyền địa phương (tại hạ du Nhà máy). Đặc biệt Công ty phối hợp chặt chẽ với chính quyền hạ du Nhà máy, lập kế hoạch sử dụng nước hằng năm (được thực hiện trước khi bước vào mùa khô), cập nhật và điều chỉnh sát với yêu cầu thực tế, đảm bảo sử dụng nguồn nước từ các tổ máy đạt hiệu quả, tiết kiệm …

Chủ động kế hoạch ứng phó với các tình huống

Thực tế quá trình thực hiện còn phụ thuộc vào sự điều hành phát điện của Trung tâm điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0). Thời gian qua, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên sự tăng trưởng phụ tải chậm cộng vào đó là sự tăng trưởng nguồn điện mới đặc biệt là năng lượng mặt trời và năng lượng gió tăng rất nhanh làm cho hệ thống điện bị quá tải nguồn cung (vào khung giờ có bức xạ mặt trời lớn).

Để đảm bảo an toàn hệ thống điện, an ninh năng lượng Quốc gia, có thời điểm A0 điều chỉnh thời gian và thời lượng chạy máy phát điện của các Nhà máy phát điện truyền thống (trong đó có Nhà máy thủy điện A Vương, đã tham gia thị trường phát điện cạnh tranh) đảm bảo tuân thủ đúng các quy định có liên quan về cấp nước hạ du).

Theo Thủy điện A Vương, số liệu cho thấy gần nửa đầu năm 2021, lưu lượng xả trung bình ngày qua Tuabin Nhà máy luôn lớn hơn lưu lượng nước về hồ. Cụ thể, từ đầu năm đến 15/5/2021, Nhà máy Thủy điện A Vương đã xả nước qua phát điện cấp cho hạ du hơn 331 triệu m3 nước, bằng 1,25 lần dung tích hữu ích của hồ chứa A Vương. Có thời điểm lưu lượng xả nước TB thực tế gần gấp đôi (xả là 27,3 m3/s) lưu lượng nước về hồ (chỉ là 13,8 m3/s). Lượng nước này dùng để phục sản xuất công nghiệp, sinh hoạt và tưới tiêu cho vụ Đông xuân, đổ ải Vụ Hè thu và hoa màu tỉnh Quảng Nam, cấp nước phục vụ sinh hoạt với nhu cầu hơn 350.000 m3/ngày cho thành phố Đà Nẵng.

Đặc biệt trong các ngày lễ 30/4 và 01/5 vừa qua Thủy điện A Vương nhận được công văn của UBND Thành phố Đà Nẵng về việc đề nghị Nhà máy vận hành cấp nước an toàn cho thành phố trong dịp Lễ phục vụ nhân dân và du khách. Công ty đã lên kế hoạch và liên hệ với A0 để lập phương thức huy động các tổ máy cung ứng điện dịp Lễ và cấp nước phục vụ hạ du với tổng lượng xả qua phát điện các ngày trước, trong và nghỉ bù Lễ gần 12,5 triệu m3 nước, góp phần giảm độ mặn tại cửa thu nước thô Nhà máy nước Cầu Đỏ từ gần 10.000 mg/l các ngày trước đó (cao điểm lên đến 10.303 mg/l vào ngày 09/4), xuống còn ngưỡng dưới 100mg/l.

Hiện bắt đầu vào thời kỳ nắng nóng gay gắt, nhu cầu sử dụng điện và dùng nước tăng cao, mùa khô còn khá dài (hơn 3,5 tháng) sẽ gây áp lực rất lớn lên hệ thống điện Quốc gia và các chủ hồ. Hồ A Vương hiện chỉ còn 59% dung tích hữu ích để, ứng phó các tình huống xấu nhất có thể xảy ra Công ty đã lên kế hoạch, triển khai đồng bộ các giải pháp đồng thời từ các hồ chứa nước đầu nguồn đến hạ tầng cấp nước của Chính quyền địa phương vùng hạ du.

Pvi, GENCO2; Ảnh: Minh Lương