Chủ động chính sách tài khóa, đảm bảo nguồn lực hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế -xã hội

Nhiệm vụ tài chính - Ngân sách nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm 2022 được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 được kiểm soát, nền kinh tế tiếp tục phục hồi tích cực và đạt được kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Chiều ngày 7/7/2022, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị sơ kết công tác Tài chính - Ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2022; triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm theo hình thức trực tuyến và trực tiếp. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

so ket BTC
Hội nghị sơ kết công tác Tài chính - Ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm; triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2022

Theo báo cáo của Bộ Tài chính tại Hội nghị, nhiệm vụ tài chính - Ngân sách nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm 2022 được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 được kiểm soát, nền kinh tế tiếp tục phục hồi tích cực và đạt được kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Công tác điều hành chính sách tài khóa chủ động, quyết liệt thu, chi NSNN, kịp thời ban hành và triển khai thực hiện các chính sách tài khóa, cân đối đảm bảo nguồn lực hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế -xã hội.

Trong công tác thu NSNN, Bộ Tài chính đã chủ động đề xuất cấp có thẩm quyền kịp thời ban hành các chính sách miễn, giảm, giãn thuế, tiền thuê đất, phí và lệ phí nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân.

Kết quả thực hiện các chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong 6 tháng đầu năm thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội khoảng 39,8 nghìn tỷ đồng, trong đó: số tiền gia hạn khoảng 7,4 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% số dự kiến gia hạn (135 nghìn tỷ đồng) khi xây dựng chính sách; số tiền miễn, giảm khoảng khoảng 32,4 nghìn tỷ đồng, bằng 35,8% trên tổng số dự kiến miễn, giảm (90,5 nghìn tỷ đồng) khi xây dựng chính sách.

Nếu tính cả 6,1 nghìn tỷ đồng số tiền miễn, giảm theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (chính sách ban hành từ năm 2021, tác động làm giảm thu ngân sách trong đầu năm 2022 khi quyết toán thuế năm 2021) thì tổng số tiền đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn khoảng 45,9 nghìn tỷ đồng.

Trước diễn biến phức tạp của thị trường xăng dầu thế giới, giá xăng dầu tăng mạnh, gây áp lực lên lạm phát và hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022 giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn (theo trình tự, thủ tục rút gọn), áp dụng từ ngày 01/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính tập trung chỉ đạo triển khai các luật thuế; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương làm tốt công tác quản lý thu; xử lý nợ đọng thuế; đẩy mạnh chống thất thu, buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế. Lũy kế đến hết tháng 6, thu NSNN ước đạt 941,3 nghìn tỷ đồng, bằng 66,7% dự toán, trong đó: thu nội địa đạt 63,6%, thu từ dầu thô đạt 125,6%, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 79,4% dự toán. Theo phân cấp, thu ngân sách trung ương đạt 66,4% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt xấp xỉ 67% dự toán.

Đối với chi ngân sách, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ lãi suất đối với các khoản vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội; chính sách tín dụng đối với học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để mua máy tính, thiết bị phục vụ học tập trực tuyến; phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng, trình cấp có thẩm quyền các chính sách về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; hỗ trợ lãi suất từ NSNN đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 đến năm 2030; (giai đoạn 1: từ năm 2021 đến năm 2025); chính sách tín dụng đối với cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học.

Bộ cũng đã báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định phương án sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm, cắt giảm và nguồn còn lại của ngân sách Trung ương năm 2021, trong đó 6.840 tỷ đồng thực hiện Chương trình; chuyển 15,6 nghìn tỷ đồng các nguồn kinh phí còn lại của ngân sách Trung ương năm 2021 sang năm 2022 để mua vắc-xin phòng Covid-19 (6,99 nghìn tỷ đồng), chi cho công tác phòng, chống dịch (8,6 nghìn tỷ đồng). Bên cạnh đó, đến hết tháng 6/2022 nguồn Quỹ vắc-xin còn dư khoảng gần 1,5 nghìn tỷ đồng.

Đồng thời, kiến nghị Chính phủ tại Nghị quyết số 77/NQ-CP yêu cầu cắt giảm những khoản chi ngân sách trung ương đã được giao trong dự toán đầu năm nhưng đến ngày 30/6/2022 chưa phân bổ để bổ sung nguồn lực thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

san xuat

Nhờ chủ động trong điều hành, các nhiệm vụ chi ngân sách trong 6 tháng được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội cho nhân dân. Tổng chi NSNN 6 tháng đầu năm ước đạt 713 nghìn tỷ đồng, bằng 40% dự toán, trong đó chi đầu tư phát triển đạt 28,6%, chi thường xuyên đạt 45,8%, chi trả lãi đạt 50,1% dự toán.

Cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương các cấp được đảm bảo. Trong 6 tháng đầu năm (đến hết ngày 30/6/2022), đã thực hiện phát hành 69 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 14,75 năm, lãi suất bình quân 2,45%/năm.

Bên cạnh đó, tiếp tục kiểm soát chặt chẽ nợ công, tiếp tục tái cơ cấu theo hướng an toàn, bền vững, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành: Quyết định số 412/QĐ-TTg về Đề án cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia đến năm 2030; Quyết định số 460/QĐ-TTg về Chiến lược nợ công đến năm 2030; Quyết định số 448/QĐ-TTg về Chương trình quản lý nợ công giai đoạn 2022-2024 và Kế hoạch vay, trả nợ công năm 2022.

Kết quả tích cực từ phát triển kinh tế - xã hội, tài chính – NSNN đã giúp củng cố xếp hạng tín nhiệm quốc gia. Tổ chức S&P đã nâng xếp hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam lên mức BB+, triển vọng "Ổn định” và là một trong hai quốc gia ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương được nâng bậc tín nhiệm trong 6 tháng đầu năm.

Công tác quản lý nhà nước đối với thị trường tài chính, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp được tăng cường; điều hành giá cả, thị trường phù hợp với tình hình thực tế, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, ổn định đời sống của người dân; kiểm soát lạm phát lạm phát theo mục tiêu.

Việt Hằng