Những điểm sáng
Điểm sáng đầu tiên trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm ở tỉnh Quảng Trị là áp dụng cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý Nhà nước. Hầu hết các văn bản của Sở ban hành đều thực hiện bằng hình thức ký số (trừ văn bản mật theo quy định và các văn bản có tính, đặc thù, bảo mật nội bộ của Sở); Hệ thống gửi, nhận văn bản qua mạng: Đối với việc gửi nhận văn bản điện tử trên “Hệ thống thông tin dành cho CBCC của tỉnh” tại địa chỉ https://hethongvanban.quangtri.gov.vn và “Hệ thống quản lý văn bản hồ sơ công việc” tại địa chỉ https://vpdt.quangtri.gov.vn.
Trong ứng dụng CNTT phục vụ người dân, doanh nghiệp, những thông tin cần thiết liên quan đến ngành, lĩnh vực Công Thương được Sở cung cấp trên Trang thông tin điện tử của Sở. 100% thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của Sở Công Thương được công khai trên Trang Thông tin điện tử của Sở cũng như Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh để người dân có thể nắm bắt, khai thác. Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ cao trên Cổng dịch vụ công của tỉnh, đối với các dịch vụ công trực tuyến mức độ cao (mức độ 3,4), hiện tại Sở cung cấp trên Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh là 67 thủ tục hành chính.
Điểm sáng thứ hai là công tác công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về an toàn thực phẩm.
Sở Công Thương thường xuyên cung cấp thông tin, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật liên quan về an toàn thực phẩm đến các đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở trên địa bàn nghiên cứu, hướng dẫn và đôn đốc các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm triển khai thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước.
Sở cũng đã chỉ đạo Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh xây dựng phóng sự tuyên truyền nhằm đẩy mạnh công tác bảo đảm an toàn thực phẩm trong các dịp Tết Nguyên đán và mùa Lễ hội Xuân, Tháng hành động vì an toàn thực phẩm, phát trên sóng truyền hình thuộc chuyên mục Công Thương.
Điểm sáng thứ ba là khắc phục khó khăn về kinh phí, nguồn lực, đầu tư trang thiết bị và phát triển hệ thống phân phối thực phẩm an toàn, quản lý chợ an toàn thực phẩm. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đang có 01 Siêu thị CoopMart và 23 cửa hàng Winmart kinh doanh thực phẩm tổng hợp, trong đó có cả sản phẩm của cả 3 ngành Y tế, Nông nghiệp và Công Thương, các sản phẩm kinh doanh có đầy đủ hồ sơ xuất xứ và nguồn gốc rõ ràng; Sở công Thương đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất nội dung xây dựng Kế hoạch thực hiện Quyết định số 925/QĐ-TTg ngày 02/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ về nhân rộng mô hình chợ bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh Quảng Trị theo Quyết định số 3065/QĐ-UBND ngày 26/12/2018 của UBND tỉnh về việc Phê duyệt Dự án: “Mô hình chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Quảng Trị”.
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị tiếp tục phát triển thương mại điện tử (TMĐT), phục hồi sản xuất kinh doanh, khắc phục các tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19, Sở Công Thương đã phối hợp với Cục TMĐT và Kinh tế số thực hiện hỗ trợ truy xuất nguồn gốc điện tử cho các sản phẩm đặc trưng của tỉnh Quảng Trị.
Đối với chương trình TMĐT địa phương, Sở Công Thương tiến hành nâng cấp giao diện và các tính năng trên Sàn TMĐT tỉnh Quảng Trị để cập nhật thêm các sản phẩm đặc trưng, các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, các sản phẩm OCOP của tỉnh; Vận hành sàn giao dịch TMĐT tỉnh Quảng Trị nhằm quảng bá Sàn TMĐT tỉnh Quảng Trị đến người dân và doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh; Kết nối 05 doanh nghiệp tỉnh Quảng Trị tham gia các sàn thương mại điện tử uy tín trong nước (Lazada, Shopee…) nhằm đăng ký gian hàng, cập nhật sản phẩm, thông tin, giá bán, nội dung, hình ảnh sản phẩm lên sàn shopee, lazada, đồng thời hỗ trợ theo dõi, hướng dẫn doanh nghiệp tương tác trực tiếp với người mua; hướng dẫn theo dõi, cập nhật dữ liệu sản phẩm lên sàn Shopee, Lazada...
Sở Công Thương Quảng Trị cũng phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan và các địa phương tham mưu xây dựng Dự thảo và trình UBND tỉnh ban hành Quy chế phối hợp quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh (Quyết định số 05/2021/QĐ-UBND ngày 02/3/2021 thay thế Quyết định số 19/2017/QĐ-UBND ngày 01/9/2017 của UBND tỉnh Quảng Trị).
Nhiều chuyển biến tích cực trong triển khai công tác kiểm tra, hậu kiểm về an toàn thực phẩm
Về công tác đảm bảo an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, căn cứ Nghị định số 17/2020/NĐ-CP ngày 05/02/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương; Thông tư số 13/2020/TT-BCT ngày 18/6/2020 của Bộ Công Thương sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh trong một số lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương. Từ năm 2020 đến nay, Sở Công Thương đã cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện về ATTP cho 14 cơ sở sản xuất thực phẩm và 02 cơ sở kinh doanh thực phẩm tổng hợp; đã cấp giấy phép sản xuất rượu công nghiệp cho 02 cơ sở và cấp giấy phép bán buôn rượu cho 09 cơ sở; UBND cấp huyện đã cấp giấy phép bán lẻ rượu cho 107 cơ sở, cấp giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh cho 04 cơ sở. Tham gia các đoàn kiểm tra liên ngành ATTP tại các chợ, siêu thị trên địa bàn tỉnh theo Kế hoạch của Ban chỉ đạo vệ sinh ATTP tỉnh.
Sở Công Thương cũng tổ chức thực hiện kiểm tra công tác hậu kiểm về an toàn thực phẩm theo đúng kế hoạch đề ra. Hằng năm, Sở đã ban hành các văn bản về việc tăng cường đảm bảo an toàn thực phẩm trong thời gian Tháng hành động vì an toàn thực phẩm, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán và Lễ hội Xuân và cử cán bộ tham gia kiểm tra cùng đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh do Sở Y tế chủ trì.
Theo văn bản triển khai của Sở Công Thương, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã chỉ đạo các Phòng, đơn vị trực thuộc phối hợp với các đội Quản lý thị trường phụ trách địa bàn tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Công Thương trên địa bàn, bánh Trung thu và các sản phẩm bánh, kẹo phục vụ Tết Trung thu; tham gia các Đoàn kiểm tra liên ngành vệ sinh an toàn thực phẩm do Sở Y tế chủ trì trong dịp Tết Nguyên đán và mùa Lễ hội Xuân và các dịp lễ lớn của tỉnh...
Về công tác đảm bảo an toàn thực phẩm tại chợ, siêu thị, trung tâm thương mại trên địa bàn, dù rất nhiều khó khăn song Sở Công Thương Quảng Trị vẫn cố gắng khắc phục. Hiện tại trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có 78 chợ, hầu hết các chợ trên địa bàn phục vụ nhu cầu trao đổi hàng hóa trong nội bộ dân cư quanh khu vực chợ, do đó, về tính chất kinh doanh chủ yếu là những hàng hóa tiêu dùng thông thường, hàng thực phẩm như rau, củ, quả, thực phẩm tươi sống, thực phẩm chín, thịt gia súc, gia cầm, cá các loại; thực phẩm đóng gói, ăn uống, giải khát, … phục vụ nhu cầu của người dân.
Các chợ nằm tại vị trí trung tâm huyện, thị xã, thành phố của tỉnh, do Ban quản lý chợ thuộc UBND các huyện, thị xã, thành phố quản lý, còn các chợ nông thôn do UBND xã quản lý để thực hiện công tác quản lý nhà nước về chợ theo quy định. Sở Công Thương đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố, chỉ đạo Phòng Kinh tế/Kinh tế và hạ tầng tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu, các cơ sở sản xuất, kinh doanh bánh mỳ, các cơ sở kinh doanh tại chợ, cơ sở kinh doanh thực phẩm tại trường học...
Bên cạnh đó, Sở đã chỉ đạo Ban quản lý các chợ tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn và giám sát các hộ kinh doanh, buôn bán thực phẩm tại chợ tuân thủ các quy định pháp luật về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hàng hóa đảm bảo các quy định về an toàn thực phẩm...
Nhìn nhận một cách tổng thể, trong các năm qua, công tác quản lý nhà nước về ATTP đối với các đối tượng thuộc phạm vi quản lý ngành Công Thương trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã được các cấp, các ngành và địa phương quan tâm; UBND các huyện, thị xã, thành phố đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan và UBND xã, phường, thị trấn công bố rộng rãi các danh mục thủ tục hành chính thuộc quản lý của Sở Công Thương.
Công tác tuyên truyền, giáo dục bảo đảm an toàn thực phẩm được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức. Trong đó phát huy vai trò của cơ quan báo, đài tại các huyện, thị xã, thành phố đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của vấn đề bảo đảm an toàn thực phẩm. Các Đội Quản lý thị trường đã phối hợp với phòng Kinh tế/ Kinh tế và Hạ tầng lập sổ bộ quản lý các cơ sở thuộc phạm vi quản lý ATTP của ngành Công Thương phân cấp cho cấp huyện, qua đó, công tác quản lý về ATTP được thực hiện thuận lợi hơn.
Tuy nhiên, hầu hết các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có quy mô nhỏ lẻ, hộ gia đình, sản xuất không thường xuyên, nhận thức của các chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh về an toàn vệ sinh thực phẩm còn thấp nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. Trang thiết bị phục vụ kiểm tra, phân tích thực phẩm chưa được trang bị nên việc kiểm tra, kiểm soát và xử lý đối với các loại thực phẩm còn gặp nhiều khó khăn. Công tác xử lý vi phạm của tuyến huyện, xã còn hạn chế, chủ yếu chỉ dừng ở mức độ nhắc nhở, tính răn đe chưa cao.
